SPELMATERIAAL

De 13de telg uit de Alea ‘Big Box’ serie bevat:

• 1 spelbord,
• 4 tableaus voor de spelers,
• 4 windrozen,
• 24 goederentegels (3 per soort),
• 6 jokers,
• 36 munten,
• 48 eigendomsfiches (straffiche op de achterkant),
• 300 actiestenen (50 per kleur),
• 6 dobbelstenen (1 per kleur),
• 4 schepen,
• 10 schijven (2 per speler en 2 neutrale),
• 120 kaarten (24 ambten, 44 gebouwen en 52 personen),
• de spelregels in het Nederlands.

SPELBESPREKING

Inleiding

Macao, een handelspost ergens in het verre Oosten, is de plaats waar de spelers zich uitleven. Handel via vloten met Europa, uitbreiding in de stad, verschillende ambten bekleden, invloedrijke personen naar je hand zetten en profiteren van gebouwen zijn de elementen die naar succes leiden.

Voorbereiding

Leg het spelbord op tafel. Leg op elk donker huis van de stad een joker. Verdeel de goederentegels over de andere huizen van de stad.
Het spelbord met links de wisselkoers. Daarnaast de scheepsroutes naar Europa, de stadsmuur en de stad.

Schud de ambten en leg er 2 open bij elk rondenummer van het spelbord.
Schud de andere kaarten en leg ze gedekt naast het spelbord.
Elke speler ontvangt een schip, 12 eigendomsfiches, 2 schijven, een tableau en een windroos in één kleur.
Elke speler ontvangt 5 munten.
De rest van het geld, de neutrale schijven, de dobbelstenen en de actiestenen worden naast het spelbord gelegd.

Spelverloop

Voor het spel begint.

Bepaal de spelersvolgorde door de schijven van de spelers onderaan de stadsmuur te stapelen. De speler die bovenaan ligt is startspeler. Daarna volgt de speler op de tweede plaats, enz…
Neem 2 kaarten meer dan het aantal spelers van de gedekte stapel kaarten (personen en gebouwen) en leg ze open op tafel. In omgekeerde volgorde (dus eerst de speler waarvan de schijf onderaan ligt) kiezen de spelers één van die kaarten. Deze kaart wordt op hun tableau gelegd.
De startspeler kiest één actiesteen die hij naast het cijfer 1 van zijn windroos legt en nog eens 2 actiestenen die hij naast het cijfer 2 van zijn windroos legt. De actiestenen bij het cijfer 2 moeten dezelfde kleur hebben.
In beurtvolgorde doen de andere spelers hetzelfde, het spel kan beginnen!

12 ronden kaarten kiezen, dobbelen en acties spelen.

Kaarten kiezen.

Neem de twee ambtskaarten die bij rondenummer 1 van het spelbord liggen. Trek 4 kaarten van de gedekte stapel en leg ze bij de ambtskaarten.
Tel de gele getallen linksonderaan de kaarten op. Doe hetzelfde met de paarse getallen rechtsonderaan. De uitkomst bepaalt de wisselkoers. Duid die aan met de neutrale schijven op het spelbord.
In onderstaand geval is de wisselkoers 6/9. Voor 6 goud kunnen de spelers 9 punten kopen.

Verwijder daarna eventueel 1 of 2 kaarten (bij 3 of 2 spelers). In speelvolgorde kiezen de spelers nu elk 1 kaart. Deze kaart wordt op hun tableau gelegd.

Dobbelen.

Eén speler gooit de 6 dobbelstenen. Elke speler beslist nu welke twee dobbelstenen hij wil activeren. Hij pakt evenveel actiestenen in de kleur van die dobbelsteen als het aantal ogen van die dobbelsteen aangeeft. Deze actiestenen moet hij bij het passende cijfer van zijn windroos leggen. Als de rode dobbelsteen 5 ogen toont, kan je bijvoorbeeld 5 rode actiestenen naast het cijfer 5 van de windroos leggen.
Nadat je een keuze hebt gemaakt, moet je jouw windroos 1 veld in de richting van de klok draaien. De pijl op de windroos wijst nu naar de actiestenen die je in de huidige ronde kan gebruiken.
Vanaf de achtste ronde worden de waarden van de hoogste dobbelstenen aangepast omdat het vanaf dan geen zin meer heeft die waarden te kiezen.
In onderstaand voorbeeld heeft de speler zonet 6 paarse en 5 zwarte actiestenen gekozen. De volgende beurt zal hij het met 1 paarse actiesteen moeten doen.

Acties.

In speelvolgorde voeren de spelers hun acties uit. Daarbij zijn 6 mogelijkheden:

• Kaarten activeren: elke kaart toont een combinatie van actiestenen. Door deze combinatie af te leggen activeer je de kaart. Leg ze open naast jouw tableau. Vanaf nu kan je de kaart elke ronde 1 maal gebruiken.
• Een stadsdeel veroveren: per ronde mag je juist één stadsdeel veroveren. Leg de actiestenen die op het stadsdeel staan af, neem de goederenfiche/joker die erop ligt en leg een eigendomsfiche in de plaats.
• Op de muur vooruitgaan: verplaats jouw schijf éénmaal op de stadsmuur. Een verplaatsing van 1, 2, 3, 4 velden kost 1, 3, 5, 7 actiestenen. Op die manier kan de speelvolgorde veranderen.
• Schip bewegen: voor elke actiesteen die je inlevert, mag je jouw schip één veld verplaatsen. Als jouw schip in een haven ligt en over de juiste goederen beschikt, mag je de goederen leveren en punten incasseren.
  De verschillende goederen: jade, papier, thee, porselein, laken, rijst, lak en joker.
  
• Punten kopen: geef volgens de wisselkoers munten af om punten te verdienen. Je mag dit één keer per ronde doen.
• Kaarten gebruiken: geactiveerde kaarten mag je in principe 1 keer per ronde gebruiken. Dit mag je op eender welk moment tijdens jouw beurt doen. Er zijn enkele actiekaarten waarvan je meerdere keren per ronde kan profiteren.
  Enkele ambtskaarten.
  
  Enkele gebouwen.
  
  Enkele personen.
  
• Actiestenen die niet gebruikt worden, moeten terug in de voorraad gelegd worden.

De winnaar

Na de twaalfde ronde eindigt het spel. De spelers verdienen nog extra punten voor elk huis (2 punten) van hun grootste samenhangende gebied in de stad. Bepaalde kaarten leveren eveneens extra punten op als het spel eindigt. Verder verliezen de spelers 3 punten voor elke straffiche die ze bezitten. Deze fiches krijg je voor elke kaart op je tableau op het einde van het spel. Tijdens het spel ontvang je een straffiche tijdens fase 1 als je een kaart ontvangt maar geen plaats meer hebt op je tableau of tijdens fase 2 als je na het verdraaien van de windroos geen actiestenen tot jouw beschikking hebt.

SPELBEOORDELING

Macao is een vrij eenvoudig spel met een uniek mechanisme. De dobbelstenen in combinatie met de windroos bieden een interessante keuze. Kies je hoge waarden zodat je later veel actiestenen hebt, of kies je lagere waarden om direct acties uit te voeren en om verschillende kleurencombinaties te bekomen. Een combinatie van die mogelijkheden is waarschijnlijk de beste optie. (Toch ben ik ervan overtuigd dat je tenvolle moet profiteren van een worp met twee zessen of vijven.)
De kaarten zorgen voor extra mogelijkheden. Je moet elke ronde een kaart pakken en er zijn maar 5 plaatsen. Kaarten activeren is de boodschap. Krachtige kaarten moet je activeren met 3 tot 4 verschillende kleuren actiestenen. Om deze combinaties te bereiken, moet je het geluk aan jouw zijde hebben. Vanuit dit oogpunt kies ik kaarten naargelang de actiestenen die ik bezit in plaats van te proberen actiestenen te verzamelen voor de kaarten die ik kies. Daardoor laat ik krachtige kaarten meestal liggen. Een aantal ‘goedkope’ kaarten leveren meestal ook goede combinaties op. Om voldoende keuze te hebben, is het belangrijk om nu en dan vooruit te schuiven op de muur.
Er zijn meer kaarten dan nodig in één spel. Dit verhoogt de geluksfactor een beetje. Je zit op rozen als je twee fiches laken bezit en je net de kaart ‘dubbele punten voor laken verkoop’ kan kiezen. Het kan echter evengoed gebeuren dat deze kaart nooit in het spel komt.
De huizenjacht in de stad en de race op het water zorgen voor interactie. Als je als eerste goederen levert, ontvang je meer punten. Soms moet je daarvoor andere opties opofferen. Hetzelfde geldt als je huizen wilt kopen die aan elkaar grenzen of die de gewenste goederen opleveren.
De wisselkoers werkt wat op mijn zenuwen. Soms krijg je voor 6 punten voor 2 goud, een andere keer 7 punten voor 6 goud. In principe kan je aan de hand van de wisselkoers veel punten verdienen. Dus is geld belangrijk. Als je dan veel geld bezit en de wisselkoers gaat telkens maar tot 3 goudstukken, dan profiteer je niet ten opzichte van je concurrenten.
(In mijn laatste spel had ik 9 goudstukken over omdat de wisselkoers de laatste 4 ronden maximum 4 punten voor 2 goud opleverde. Ik kon makkelijk 5 goudstukken per beurt verdienen, mijn tegenspelers 2 of 3. Toch heb ik niet kunnen profiteren.)
Het kan ook zijn dat je in een beurt voor 5 goudstukken 7 punten koopt en dat een tegenspeler die op dit moment geen geld genoeg bezit in de ronde daarop voor 4 goudstukken 8 punten koopt. Dat zijn zaken die je moeilijk kan voorzien, vind ik. Je moet dus wat geluk hebben.
Wat het spelmateriaal betreft, vind ik de munten, de speldoos en de goederenfiches niet echt super. Het thema is er wat opgeplakt maar dat stoort me niet. Ook een minpuntje voor de spelregels en de tekst op de kaarten. Het is niet altijd even duidelijk wat er bedoeld wordt.
Macao biedt een leuk mechanisme met een gezonde mix tussen plannen en geluk. Iets waar heel wat spellenliefhebbers plezier aan beleven.
Het verschil in kwaliteit van de fiches: rechts telkens de fiches van Macao, links evenveel fiches van een ander spel. De dikte van de fiches bepaalt voor een groot stuk de kwaliteit.