SPELMATERIAAL

De speldoos bevat één middenvak met daarin:

• 1 spelbord,
• dinars met de waarden 1, 5 en 10,
• prestigepunten met de waarden 1, 3, 5, 10,
• 6 rode, 6 gele, 6 witte en 6 zwarte dobbelstenen,
• 56 burgers (12 in de spelerskleuren en 8 neutrale grijze burgers),
• 90 blokjes (20 in de spelerskleuren en 10 neutrale),
• 8 houten schijven (2 per kleur),
• 27 ‘activiteitenkaarten’ (9 per type),
• 16 gebeurteniskaarten (8 militaire, 4 religieuze en 4 civiele kaarten),
• 6 personnagekaarten,
• 1 startspelerkaart,
• 6 samenvattingen,
• 1 extra pagina met de uitleg van de kaarten en
• de spelregels in het Frans, Duits en Engels.

SPELBESPREKING

Inleiding

Het jaar 1200, we zitten volop in de middeleeuwen. In die tijd bestond de bevolkingsgroep uit nobelen, geestelijken en boeren. Hoewel de nobelen en geestelijken meer aanzien genieten, kunnen ze niet zonder de boeren. Samen proberen ze de constante bedreigingen van buitenaf te onderdrukken en verder te bouwen aan de kathedraal. Intussen bruist de stad van het leven.

Voorbereiding

Leg het spelbord in het midden van de tafel.
Elke speler kiest een kleur en ontvangt het spelmateriaal in die kleur. Leg een schijf in de eigen kleur in één van de vijf districten.
De personenkaarten worden geschud, elke speler trekt gedekt 1 kaart.
De activiteitenkaarten worden per soort en per nummer gesorteerd en geschud. De bovenste kaart van elke stapel wordt gedekt op het spelbord gelegd.
De gebeurteniskaarten worden naar soort gesorteerd en geschud.
Bij de start van het spel plaatsen de spelers een aantal inwoners (= pionnen) op het spelbord. 4 bij vier spelers, 5 bij drie spelers en 6 bij twee spelers. De inwoners kunnen ofwel bij de kerk, bij het stadhuis of het kasteel geplaatst worden. De overgebleven plaatsen worden met neutrale grijze inwoners gevuld.
Het spelbord met de plaatsen voor activiteiten, de kathedraal rechtsbovenaan, centraal de districten en onderaan de plaats voor gebeurteniskaarten.

Spelverloop

De beginselen van Troyes.

Afhankelijk van het aantal spelers worden 4 tot 6 ronden gespeeld.  Elke ronde verloopt volgens hetzelfde stramien.

• Activiteiten in de stad.

Verschillende activiteiten beïnvloeden de stad. Activeer bij de start van een ronde 3 nieuwe activiteiten. Draai van elke kleur (wit, rood, geel) de kaart met de laagste waarde open.
Voorbeeld van activiteiten: Chevalerie verbetert de aanvalskracht tegen gebeurtenissen, Artisan ruilt invloedspunten voor dinars en met de Prêtre kan je de waarde van gele dobbelstenen verhogen.

Voorbeelden van 3 geestelijke activiteiten. Ze worden steeds krachtiger!

• Werkkrachten.

Elke speler ontvangt 1 gele dobbelsteen voor elke eigen burger in het stadhuis, 1 witte dobbelsteen voor elke eigen burger  in de kerk en 1 rode dobbelsteen voor elke eigen burger in het kasteel. Elke speler werpt zijn dobbelstenen en legt ze op zijn district. De startspeler gooit de overgebleven dobbelstenen en legt ze op het grijze district.  

• Gebeurtenissen.

De stad wordt geteisterd door verschillende gebeurtenissen. Elke ronde worden twee nieuwe gebeurteniskaarten opengedraaid en aan de reeds bestaande gebeurtenissen toegevoegd. Daarna worden de gebeurtenissen van links naar rechts uitgevoerd. Elke speler voert de gebeurtenissen zo volledig mogelijk uit. Militaire kaarten tonen 1 of meerdere zwarte dobbelstenen. De startspeler gooit evenveel zwarte dobbelstenen als de militaire kaarten aangeven. Het resultaat stelt de kracht van de aanvallende vijanden voor.
De startspeler moet de zwaarste aanval (= zwarte dobbelsteen met de hoogste waarde) opvangen. Daarvoor moet hij eigen dobbelstenen afleggen totdat hij de waarde van de zwarte dobbelsteen op zijn minst evenaart. De waarde van rode dobbelstenen wordt daarbij verdubbeld. De volgende speler moet de op één na hoogste aanval afslaan. Dit gaat zo door tot alle aanvallen geneutraliseerd zijn. Speler mogen meerdere aanvallen in één beurt opvangen. Voor elke vernietigde zwarte dobbelsteen ontvangt de verdediger één punt. Een speler verliest 2 punten als hij niet aan de eisen van een gebeurtenis (dus ook aanval)  kan voldoen.
Er zijn drie verschillende soorten gebeurteniskaarten.In het voorbeeld hieronder zorgt de rode kaart voor één extra zwarte dobbelsteen, de witte vermindert de invloedspunten met twee en door de gele kaart moeten de spelers 3 dinar afgeven.

• Acties.

Om beurt selecteren de spelers 1, 2 of 3 dobbelstenen. Die worden ingezet om een actie uit te voeren. Daarbij mag je dobbelstenen van andere spelers opkopen (2, 4 of 6 dinar).  Er zijn ze enkele mogelijkheden:

• Een activiteit uitvoeren.
  Leg de dobbelstenen op de kaart van jouw keuze. Betaal de kosten voor een handelaar als je nog geen handelaar op de gekozen kaart bezit. Voer de activiteit uit. De waarde van de gekozen dobbelstenen bepaalt hoeveel keer je de actie mag uitvoeren.
• Bouwen aan de kathedraal.
  Plaats voor elke gekozen witte dobbelsteen een blokje in de kathedraal. De kolom moet overeenkomen met de waarde van de dobbelsteen. Je ontvangt direct een aantal punten en invloedpunten.
• Gebeurtenissen afweren.
  Plaats een aantal blokjes op de gekozen gebeurteniskaart. Op elke vlag is plaats voor één blokje. Als alle vlaggen bedekt  zijn, wordt geëvalueerd. De speler met het meeste blokjes ontvangt het hoogste aantal punten en de kaart. De speler met het op één na meeste blokjes ontvangt het minste aantal punten. Bij gelijkstand worden de punten verdeeld. De kaart gaat dan naar de speler die het eerst zijn blokjes heeft geplaatst. De waarde van de gekozen dobbelstenen bepaalt hoeveel blokjes je mag plaatsen.
• Burgers plaatsen.
  Gebruik exact één dobbelsteen en plaats een burger op het overeenkomstige vakje (het gebouw moet dezelfde kleur als de gekozen dobbelsteen hebben). Aanwezige burgers worden verbannen.
• Opbrengst uit landbouw genereren.
  Kies een aantal gele dobbelstenen. Deel de waarde door 2 en ontvang zoveel dinar.
• Passen.
  Pas en leg 2 dinar in jouw district. Elke keer als je aan de beurt bent, leg je 1 extra dinar in jouw district. Dit kan alleen op voorwaarde dat er nog dobbelstenen beschikbaar zijn. Op het eind van de ronde ontvang je het geld uit jouw district.

Een ronde eindigt als alle spelers passen of als er geen dobbelstenen meer in het stadcentrum liggen.

Invloedspunten.

Tijdens het spel kunnen spelers invloedspunten verzamelen. Deze punten mag je tijdens je beurt inzetten om extra acties te bekomen.

• Voor 1 punt mag je een eigen dobbelsteen opnieuw gooien.
• Voor 2 punten mag je een extra burger uit de voorraad nemen.
• Voor 4 punten mag je 1 tot 3 dobbelstenen omkeren.
  Samenvattingkskaartje invloedspunten en kopen van dobbelstenen.
  

De winnaar

Het spel eindigt na de ronde waarin de laatste rode gebeurteniskaart gedraaid wordt. Elke speler ontvangt extra punten.

• 1 punt voor elke actieve gebeurteniskaart waarop eigen burgers staan.
• Punten voor burgers op activiteitskaarten.
• Punten voor karakterkaarten. (Hieronder de 6 verschillende karakterkaarten)
  
• Tenslotte verlies je 2 punten voor elk verdiep van de kathedraal waaraan je niet gebouwd hebt.

Zoals dat dikwijls het geval is, wint de speler met het meeste punten.

SPELBEOORDELING

Belgische handen hebben Troyes gemaakt. Logisch dat ik wat positiever aan de ontdekking ervan begonnen ben. Het eerste wat mij opvalt zijn de sobere donkere ietwat hoekige tekeningen. Ze creëren de juiste sfeer maar de tekening op de doos, die dezelfde stijl heeft, is niet echt een ‘eyecatcher’. Een eerste kennismaking met de spelregels verloopt wat stroef. Die zijn niet fantastisch geschreven en eisen op zijn minst een tweede lezing. Logisch dat het spel moeilijk uitlegt. Soit, het belangrijkste blijft hoe je Troyes ervaart als je aan de speeltafel zit. Dan blijkt de opdracht gelukkig een stuk minder ingewikkeld. Na een paar rondes ontdek je een duidelijk spelsysteem waarbij dobbelstenen de kracht van je acties bepalen. Het draait om de prestigepunten, maar daarvoor zijn geld en invloedspunten onmisbaar. Je kunt beide gebruiken om de dobbelstenen te beïnvloeden en de kracht van je acties te verbeteren. Plannen kan, maar je kan niet anders dan rekening houden met jouw tegenspelers. De interactie is heel groot en dat uit zich in de strijd om dobbelstenen en activiteiten. Je strategie is best flexibel en je staat sterk als je een leuke combo weet te versieren. Er zijn heel wat keuzes en elk spel is telkens weer anders omdat er heel wat activiteitenkaarten zijn. Hoewel spelers elkaar voortdurend in de weg lopen, kan een tijdelijke samenwerking zijn vruchten afwerpen. Gebeurteniskaarten bedreigen immers alle spelers. Een leuke twist, want uiteindelijk zal er toch maar eentje winnen.
De speciale opdrachten dragen bij aan de spanning en de manier waarop nieuwe burgers oude burgers kunnen verdringen komt het evenwicht ten goede.
Troyes biedt tal van mogelijkheden en zorgt ervoor dat ik nog meer naar een nieuwe telg van Xavier Georges uitkijk. (Ook Palais Royal en Carson City vond ik super.)
Niet alle kaarten zijn even duidelijk en van een tweetal activiteiten vind ik dat ze wat ver gezocht zijn. Toch vind ik dit een prima strategisch dobbelspel. Een topper voor ervaren spelers.
Mocht je mij van chauvinistische gedachten verdenken, lees dan gerust de recensie van Arne, ook Belgisch.
Opmerking na enkele spelletjes: de beleving van Troyes is wel sterk afhankelijk van de beschikbare activiteiten. Zo heb ik eens een spel gestart waarin we direct een deel van ons kapitaal mochten inleveren waardoor de eerste activiteiten onbetaalbaar waren. Daardoor schoot het spel maar niet uit de startblokken. Ik kon mijn medespelers niet tot een herkansing overtuigen. ‘Procession en Joust’, wat ingewikkelder en meestal onbruikbare activiteiten, zetten deze overtuiging kracht bij. Ik gaf dit spel na de eerste kennismaking een 9, intussen ben ik afgezakt naar een 8.