SPELMATERIAAL

De speldoos, die van voldoende vakken is voorzien, bevat 1 spelbord, 90 goederenkaartjes, 4 spelersborden, 32 eilandkaartjes, 28 inwonerkaartjes in 4 kleuren, 14 openbare gebouwen, 16 wapenfiches in 4 kleuren, 8 schepen in 4 kleuren en 1 dobbelsteen.

SPELBESPREKING

Inleiding

De spelers wagen zich met hun schamele bootjes op de grote plas. Ze ontdekken er eilandjes die ze zo goed mogelijk proberen te koloniseren. De handel in verschillende producten levert al vlug de nodige inkomsten op. Wie als beste zijn eilandje koloniseert, zal de rijkste burger worden.

Voorbereiding

Het spelbord wordt op tafel gelegd en de eilandkaartjes worden op de overeenkomstige velden gelegd.
Elke speler kiest een kleur en krijgt alle materiaal in die kleur. Elke speler pakt een spelerbord en legt er een kolonist en een pionier op. De spelers krijgen 1 goederenkaart hout en 1 goederenkaart steen.
Eén schip wordt op de startplaats gezet en één spelerfiche wordt op vak 7 van het goudspoor gelegd.
De goederenkaarten en de openbare gebouwen worden open naast het spelbord gelegd.

Spelverloop

Op de spelersborden staan verschillende productieplaatsen die geactiveerd worden door een dobbelsteen worp. Met de verkregen goederen worden schepen gebouwd. Die schepen varen naar de eilanden op het spelbord. Daar kunnen ze tabak en specerijen verdienen waardoor de kolonisten kunnen opgeleid worden tot handelaren. Een speler die aan de beurt is voert 4 acties direct achter elkaar uit.

Het spelerbord.

1: Dobbelen.

De actieve speler dobbelt. Alle spelers nemen nu de grondstof die naast het getal van de worp afgebeeld staat. Indien er een zes gegooid wordt, krijgen de speler geen grondstoffen maar wordt een gebeurtenis geactiveerd.

2: Inzetten en ontwikkelen.

Als men de juiste goederen inlevert, mag men een schip inzetten. Tegen inlevering van de overeenkomstige goederen kan men ook inwoners ontwikkelen. Inwoners starten als pionier en overlopen vervolgens de stadia van kolonist en burger om te eindigen als handelaar.

3: Kopen en verkopen.

De speler mag aan de inwoners van zijn eiland goederen verkopen. Op elk inwonerskaartje staan de goederen waarin de inwoner geïnteresseerd is afgebeeld. Per inwoner mag hij één product verkopen. Voor de verkoop aan een pionier krijgt hij 1 goudstuk, een verkocht product aan een kolonist levert 2 goudstukken op. De burger koopt voor 3 goudstukken en de handelaar voor 4.
Voor 6 goud kan men een grondstof naar keuze kopen.

4 Varen.

Elk schip bezit een aantal actiepunten, afhankelijk van het aantal spelers. Per actiepunt mag het schip één veld verder varen. Komt een speler naast een eilandkaartje, dan mag hij dat voor 1 actiepunt bekijken. Als hij geïnteresseerd is in het eilandkaartje mag hij het benutten en wordt het schip terug bij de speler gelegd. Er zijn 3 soorten eilandkaarten:

• Kantoren leveren grondstoffen op. Ze worden boven het eiland van een speler aan een ijzeren brug gelegd. Deze brug staat in verbinding met een dobbelsteen. De speler mag als dit getal geworpen wordt, kiezen welke grondstof hij neemt. Er zijn 4 plaatsen voor kantoren.
• Handelsverdragen verminderen de prijs voor het kopen van goederen met 1 goudstuk. Je kan er maximaal 3 naast je eiland leggen.
• Schatten leveren een ontwikkeling van een burger op of extra goudstukken.

Extra: gebouwen en gebeurtenissen.

• Telkens als de speler een pionier inzet, mag hij een openbaar gebouw uitzoeken en onder die pionier op zijn eilandkaart leggen. Openbare gebouwen leveren extra voordelen op. Deze actie geldt vanaf de 4de pionier.
• Telkens als er een 6 gegooid wordt, moet de actieve speler opnieuw gooien om een gebeurtenis te activeren.
• 1 – 2: piraten vragen 1 goud per eilandkaartje aan het eiland van een speler, wie niet kan betalen moet kaartjes verwijderen.
• 3 – 4: de speler moet betalen voor zijn inwoners. 2 goudstukken minder dan het aantal inwoners op zijn eiland, wie niet kan betalen moet de laatst aangelegde inwoner en eventueel bijhorend gebouw verwijderen.
• 5-6: elke speler neemt een grondstof naar keuze.

De winnaar

Wie als eerste 3 zegepunten haalt, wint het spel. Er zijn 5 mogelijkheden om zegepunten te halen; 30 goudstukken bezitten, 4 kantoren bouwen, 3 handelsverdragen afsluiten, 4 openbare gebouwen bezitten en 3 handelaren huisvesten.

SPELBEOORDELING

Klaus Teuber is de succesvolle auteur van de Kolonisten van Catan, in vele kringen één van de beste familiespellen genoemd. Voor het ontwerpen van Anno 1503 heeft hij zich laten inspireren door een Pc – spel. Op enkele uitzonderingen na, is dat nog niet echt het recept voor een fantastisch spel gebleken. Anno 1503 is in die reeks spellen zeker geen uitzondering.
Het bevat vele herkenbare Catan-onderdelen zoals het verzamelen van goederen door de dobbelsteen worp en het gebruik van die goederen voor de opbouw van een eiland. Het veranderende spelbord en ook het puntensysteem doen niet vreemd. De interactie, één van de troeven van Catan, is nergens te bespeuren. Het is zelfs verboden te handelen met elkaar. Alleen de bank is daarvoor aangewezen. Een misser die kan tellen.
In het Pc – spel wordt strijd geleverd door de schepen, ook dit element is op geen enkele wijze in het spel geïntegreerd. Schepen mogen zelfs probleemloos op hetzelfde vak staan.
Bovenstaande zaken zorgen ervoor dat iedereen zowat zijn eigen gangetje gaat. Het spel dobbert naar zijn einde en je kan niet in elkaars vaarwater terechtkomen.
De openbare gebouwen doen wat denken aan Puerto Rico maar verder gaat de vergelijking met dit prachtige spel niet op.
Om misverstanden te vermijden moet ik eraan toevoegen dat dit oordeel een groot stuk beïnvloed is door mijn groot verwachtingspatroon. Klaus Teuber is toch de ontwerper van het familiespel bij uitstek. Dit verwachtingspatroon wordt nog aangescherpt door de tekst op de doos, in grote letters staat daar : Das Brettspiel zum Millionenseller! Van Catan-Autor Klaus Teuber, wat zoveel betekend als ‘het bordspel van het (Pc -) spel waarvan er miljoenen verkocht werden! Van Catan auteur Klaus Teuber”. Anno 1503 is geen verschrikkelijk saai spel, maar kan dit verwachtingspatroon op geen enkele manier invullen.