SPELMATERIAAL

• Spelregels (Engels),
• spelbord,
• enkele hersluitbare plastic zakjes om alles op te bergen,
• 6 houten treintjes in 6 kleuren (stellen de 6 maatschappijen voor),
• 30 hoge houten schijfjes in 6 kleuren (aandelen),
• 12 lage houten schijfjes in 6 kleuren (om winst en positie aan te duiden),
• 102 houten staafjes in 6 kleuren (sporen van de maatschappijen),
• 2 zwarte pionnen (1 om de actieve speler en om de actieve maatschappij aan te duiden),
• 86 houten blokjes (dienen zowel als investeringsblokjes tijdens het spel en als goederenblokje om de waarde van de aandelen te bepalen. 60x wit, 12x zwart, 6x zilver, 5x oranje, 3x rood),
• een pakketje speelgeld.

SPELBESPREKING

Inleiding

De spelers investeren het geld (investeringsblokjes) van een grote investeringsmaatschappij in de verschillende treinmaatschappijen. Elke treinmaatschappij kiest telkens voor de grootste investeerder, die heeft dan ook zijn zegje over hoe die maatschappij moet uitbreiden. Wie haalt het meeste voordeel uit de verschillende treinmaatschappijen?

Voorbereiding

Plaats de treintjes en aandelen van de maatschappijen in het juiste vakje (kleur) bovenaan het spelbord.
Plaats één van de lage houten schijfjes van elke maatschappij op het vak $0 op het winstspoor (profit track).
Plaats het andere schijfje in het speelvolgorde vak (order of play) en zorg dat die schijfjes in dezelfde volgorde staan als de vakjes bovenaan het spelbord, waar je het treintje en de aandelen geplaatst hebt.
Sorteer het speelgeld naar waarde en maak een bank aan de zijkant van het spelbord. Leg ook de sporen en investeringsblokjes beschikbaar naast het bord.
De jongste speler krijgt de startspelerpion (of bedenk iets leukers).
De startopstelling.

Spelverloop

Elke ronde wordt de controle van 6 verschillende maatschappijen geveild. De spelers bieden aan de hand van investeringsblokjes. De winnaar van de veiling krijgt 1 aandeel van de maatschappij en mag sporen bouwen voor die maatschappij. Elke verbonden stad levert extra geld op voor de maatschappij. Dit krijgen de spelers na de ronde uitbetaald.
Na de 5de ronde krijgen de spelers nog extra geld voor hun aandelen. De waarde van de aandelen verhoogt naarmate er verschillende steden uit verschillende regio’s met het spoorwegennet verbonden zijn.

Fase 1: investeringsblokjes nemen.

Elke speler neemt een aantal investeringsblokjes uit de voorraad afhankelijk van het aantal spelers.

Fase 2: beheer over de maatschappijen veilen.

De actieve speler (startspelerpion) geeft de startspelerpion door aan zijn linker buur. Daarna kiest hij tussen twee opties; passen of het beheer over een maatschappij veilen. Indien hij past is zijn linker buur, die nu de startspelerpion heeft, aan de beurt. Kiest hij de veiling,dan heeft hij de kleur van de maatschappij aan en doet hij een eerste bod van minimum 1 investeringsblokje. In wijzerzin moeten de spelers nu passen of hoger bieden tot uiteindelijk iemand het hoogste bod maakt. Wie eenmaal past, kan niet opnieuw aan deze biedronde meedoen. De winnaar van de biedronde neemt het treintje van de geveilde maatschappij om aan te geven dat hij deze ronde die maatschappij beheert, hij neemt ook een aandeel (hoge ronde schijf) van die maatschappij en plaatst zijn bod (investeringsblokjes) in het vakje van de maatschappij. Degene die de startspelerpion heeft, komt nu aan de beurt. Dit gaat net zo lang verder tot alle maatschappijen een beheerder hebben of tot alle spelers er voor kiezen geen maatschappij te veilen.

Fase 3: sporen aanleggen.

Niet de spelers, maar de maatschappijen komen nu om beurt in actie. De volgorde is te zien op het speelvolgorde-vak (order of play). Telkens een maatschappij aan de beurt komt, moet er een spoor gebouwd worden als dit kan. Indien de maatschappij één of meerdere sporen kan bouwen, bouwt de huidige beheerder één spoor naar zijn keuze. Dit spoor wordt betaald met de investeringsblokjes uit het vak van de maatschappij, dit zijn dus de blokjes die de huidige beheerder geboden heeft, plus eventueel resterende blokjes van de vorige ronde. Tevens verplaatst hij het schijfje van de maatschappij op het winstspoor de waarde van de nieuw verbonden stad vooruit. Kan de maatschappij geen spoor meer bouwen, dan moet ze passen en wordt het schijfje van het speelvolgorde vak naar het eerste vrije veld in het pasvak verplaatst. Deze ronde duurt tot alle maatschappijen moeten passen.

Fase 4: neem je winst.

Voor elke maatschappij mag de beheerder nu geld uit de bank nemen. Het te nemen bedrag wordt aangeduid door het schijfje op het winstspoor.
Aan het eind van fase 4 worden de schijfjes van de maatschappijen van het pasvak op het speelvolgordevak gezet. De volgorde wordt daarbij niet veranderd. De maatschappij die als eerste past, komt dus in de beurt daarna ook als eerste aan de beurt. Alle schijfjes op het winstspoor worden terug op nul gezet.

Extra fase: aandelen waarde geven.

Na de 5de ronde worden alle investeringsblokjes verzameld. Dit worden nu goederenblokjes. Leg op elke stad een blokje in de kleur van de stad. Begin de extra fase om de waarde van elk aandeel te bepalen.
Degene die de meeste aandelen van een maatschappij heeft, krijgt nu het beheer over die maatschappij. Bij een gelijke stand is dit degene die in wijzerzin het dichtst bij de houder van het treintje zit. Ook hier komen de maatschappijen en niet de spelers aan de beurt zoals in fase 3. Telkens een maatschappij aan de beurt komt, neemt de beheerder één goederenblokje voor die maatschappij van het bord. Enkel de goederenblokjes die in een stad verbonden door een spoor van die maatschappij liggen, mogen genomen worden. Als geen enkele maatschappij nog blokjes kan nemen, worden ze per maatschappij in setjes van verschillende kleuren gesplitst. Afhankelijk van het aantal kleuren in een set krijgt die set een waarde toegekend (zie tabel). De waarde van het aandeel van een maatschappij is de som van de waarde van de gevormde sets. Elke speler krijgt de waarde van zijn aandelen uitbetaald.

De winnaar

Wie het meeste geld heeft, wint het spel.

SPELBEOORDELING

Geen zware dobber, maar een simpel leuk spelletje van Martin Wallace! Leuk is het feit dat je niet met een kleur speelt, maar met alle kleuren. Vergeet niet dat als je weinig biedt voor een maatschappij, je ook weinig te spenderen hebt tijdens het uitbouwen van die maatschappij. De waarde van de aandelen op het einde van het spel weegt zwaar door op de totaal score, probeer dus de meest waardevolle in handen te hebben. Soms loont het de moeite om het beheer over een maatschappij te krijgen, niet om ze uit te bouwen, maar om de waarde van het aandeel naar beneden te halen. Dit kan je doen door er voor te zorgen dat de maatschappij bepaalde kleuren goederenblokjes niet kan bereiken. Zeker de moeite om eens te proberen.

Houd zeker ook in gedachten dat de waarde van de aandelen nog sterk kan stijgen na de 5de ronde. Probeer dus zoveel mogelijk steden uit verschillende regio’s (= kleuren) te verbinden met de maatschappijen waar jij sterk in staat. Merk ook op dat verschillende maatschappijen dezelfde stad kunnen aansluiten. De laatste fase verloopt daardoor grimmiger dan je zou verwachten (strijd voor dezelfde blokjes). Zoals mijn broer al eerder aangaf, is dit een spel dat zijn plaats in de kast verdient maar wel wat duur is.