SPELMATERIAAL

De doos bevat heel wat spelmateriaal dat netjes opgeborgen zit. Als je de doos opent, vind je een spelbord, 5 plantageborden, 25 karkaterkaarten (5 per kleur), 15 scheepskaarten, 1 startspelerkaart, 24 wetkaarten, 25 gebouwtegels, 1 stemtegel, 1 vetotegel, 5 arbeiders (1 per kleur), 5 scorefiches (1 per kleur), 54 producteenheden (3 soorten), 3O luxegoederen (rum en sigarendozen), 45 bouwblokjes (3 soorten), 6O munten, 6 zwarte markers en 4 samenvattingen.
Het spelmateriaal is van prima kwaliteit en de vormgeving is prachtig. De illustraties zijn van Michael Menzel en ik heb mij laten vertellen dat deze man altijd topkwaliteit levert.

SPELBESPREKING

Inleiding

Probeer zo goed mogelijk producten en goederen op de markt te verhandelen of van het eiland te verschepen. Beïnvloed de magistraten en zorg op die manier voor gunstige wetten. Vrees omkoping en corruptie niet.

Voorbereiding

Het spelbord en de 25 gebouwtegels worden goed zichtbaar in het midden van de tafel gelegd.
De producten, luxegoederen en bouwmaterialen vormen een algemene voorraad.
De zwarte markers liggen binnen handbereik.
De 15 scheepskaarten vormen een gedekte stapel, de eerste twee kaarten worden in de haven gelegd, een derde wordt naast het spelbord (= vaart nog op zee) gelegd.
De wetkaarten worden naar soort gesorteerd en vormen 4 gedekte stapels in het parlement.
Elke speler ontvangt een scoresteen, een plantagebord, een set karakterkaarten en een arbeider in zijn kleur. Daarnaast ontvangt iedereen ook 1O peso’s en 2 eenheden bouwmaterialen.
het plantagebord.

Spelverloop

Een spelletje Cuba duurt 6 ronden. Elke ronde komen dezelfde fasen aan bod.

De wetten.

In het begin van de ronde worden de 4 bovenste wetkaarten (1 per stapel) opengedraaid. Dit zijn de wetten die later in de ronde aangenomen of verworpen kunnen worden.

Acties.

Om beurt wordt één karakterkaart uitgespeeld. Dit tot elke speler 4 karakterkaarten heeft uitgespeeld. De Karakterkaarten zijn genummerd van 1 tot 5 en genereren verschillende mogelijkheden. De speler waarvan de 4de kaart de hoogste waarde heeft, wordt startspeler. Bij gelijkstand is de speler die het verst van de huidige startspeler zit in het voordeel.   
De 5 personnages.

1. De arbeider wordt op het eigen plantagebord gezet en activeert alle velden die zich in dezelfde kolom en rij bevinden. Voor elk geactiveerd veld mag je het overeenkomstige bouwmateriaal of product nemen. Er geldt een maximum van twee producten, tenzij je water inlevert.
2. De handelsvrouw zorgt ervoor dat je goederen op de markt kan aankopen of verkopen. Producten zijn minder duur als er meer op voorraad zijn.
   In plaats van handelen op de markt, kan een speler ook een bouwmateriaal naar keuze of het goedkoopste product uit de algemene voorraad nemen. Deze acties zijn echter slechts één maal per ronde beschikbaar. Als er voor gekozen wordt, moet je er een zwarte marker op plaatsen zodat voor iedereen duidelijk is dat deze actie niet meer voor handen is.
3. De architect helpt je gebouwen plaatsen. Je betaalt de kostprijs aan de bank en plaatst het gebouw op je plantagebord. Gebouwen scheppen extra mogelijkheden, maar bedekken wel een plantageveld.
   Je kunt de architect ook inzetten om 2 of 1 overwinningspunt te krijgen. Bedek dan wel de gekozen actie met een zwarte marker.
   Voor – en achterkant van de gebouwen.
   
   
4. De voorman activeert alle gebouwen die in dezelfde rij of kolom staan als de arbeider of één gebouw naar keuze. De arbeider mag hierbij niet verplaatst worden.
5. De burgemeester helpt je een schip bevoorraden. Je kiest één schip en levert daar één of meerdere gevraagde goederen. Afhankelijk van de haven waar het schip zich bevindt, levert dat 1, 2, of 3 punten op.
   Je kunt door gebruik van de burgemeester ook 4 of 2 peso’s ontvangen. Gebruik terug de zwarte markers.
   Dit schip wil 2 dozen sigaren, 1 fles rum en 2 tabak.
   

Wetten stemmen.

In deze ronde kiest één speler 2 van de 4 beschikbare wetten. Elke speler toont zijn overgebleven karakterkaart en ontvangt evenveel stemmen als het nummer op die kaart.
Daarna kunnen de spelers stemmen bijkopen. Eén stem kost één peso. De spelers laten gelijktijdig hun geboden geld zien. De speler met de meeste stemmen selecteert welke wetten aanvaard worden en welke verworpen worden. Alle spelers verliezen het geld dat zij hebben ingezet. Bij gelijkstand wordt nog een keer geboden. Is de stand na een tweede biedronde terug gelijk dan is de startspeler of degene die daar het dichts bijzit in het voordeel.

Wetten uitvoeren.

Er zijn 4 soorten wetten. In het spelbegin zijn al 2 wetten actief: de belastingswet en de heffingswet. Subsidiewetten en overige wetten kunnen pas vanaf de eerste ronde gekozen worden. Gekozen wetten blijven actief tot ze vervangen worden door een andere wet van dezelfde soort. Na verloop van tijd zullen er dus 4 wetten uitgevoerd moeten worden.
Als je aan de belastingswet of de heffingswet voldoet krijg je 2 punten. Betaal je zowel belastingen als heffing dan krijg je 5 punten. Subsidiewetten leveren voordelen op naargelang je bezittingen. Overige wetten hebben invloed op de markt, de bouw, jouw arbeider of de stemming.
Een voorbeeld van 4 mogelijke wetten.

Na het uitvoeren van de wetten eindigt de ronde. Alle producten die de spelers niet in een magazijn hebben opgeslagen gaan terug naar de algemene voorraad.
Volgeladen schepen worden verwijderd. Het schip dat in het derde dok ligt, verlaat het spel en de andere schepen zakken een dok. Daardoor stijgen ze 1 punt in waarde. Er worden nieuwe scheepskaarten getrokken tot in elk dok en in de zee een schip ligt.
De zwarte markers worden verwijderd zodat de verschillende acties terug beschikbaar zijn in de volgende ronde.

De winnaar

Na de zesde ronde eindigt het spel. De spelers ontvangen nog 2 extra punten per gebouw dat ze bezitten. Deze punten worden bij de reeds verdiende punten geteld. De speler met het meeste punten wint.

SPELBEOORDELING

Toen ik de speldoos opende dacht ik direct aan Puerto Rico, bij het zien van de gebouwtegels dook Caylus in mijn gedachten op en het spelbord doet denken aan De Kathedraal. Heel wat mensen zien in Cuba dan ook een mengelmoes van bovengenoemde spellen. Ikzelf kan, wat sommige spelmechanismen betreft, die logica volgen maar Cuba bevat voldoende nieuwigheden om niet als pure kopie van bovengenoemden bestempeld te worden.
Cuba is geen spel voor watjes en wie tijdens het spel even afhaakt, ziet gegarandeerd de overwinning aan zijn neus voorbij gaan. Voortdurend moet je belangrijke keuzes maken en omdat er slechts 6 rondes gespeeld worden moet je vanaf het begin bij de pinken zijn. In de beginfase moet je namelijk een groot deel van je strategie bepalen en afhankelijk daarvan bouw je in latere rondes aan de overwinning. Toch is het gevaarlijk om je op één mogelijkheid vast te pinnen omdat je tegenspelers toch wat roet in het eten kunnen gooien, vooral wat betreft het bouwen en het laden van schepen.
Het stemmen van de wetten en de mogelijkheid tot kopen van stemmen zijn een leuke vondst en versterken de band met het thema. Hier heb je trouwens twee mogelijkheden, ofwel zorg je ervoor dat jij de wetten kan kiezen ofwel zorg je ervoor dat je op alle wetten voorbereid bent.
Het gebruik van de arbeider voor het activeren van zowel gebouwen als plantagevelden zorgt ervoor dat de plaats waar je die kerel neerpoot heel belangrijk is. Je mag hem namelijk niet meer verplaatsen als je de voorman speelt. Bovendien bedek je met gebouwen plantagevelden waardoor je arbeider steeds minder goederen oplevert. Kijk dus goed uit je doppen als je gebouwen plaatst.
De markt vind ik een minder geslaagd onderdeel van het spel. In de spelletjes die ik gespeeld heb, werden maar weinig goederen gekocht of verkocht. Alleen na een marktwet gebeurde dat, maar dan is vooral de startspeler in het voordeel.
Cuba is een spel dat je zeker een keer gespeeld moet hebben voor je het aankoopt. De meeste spelers zijn er weg van, anderen beleven er geen plezier aan. Ikzelf vind het een zeer geslaagd spel met enkele interessante nieuwigheden dat net niet kan tippen aan absolute toppers als Caylus en Puerto Rico.