SPELMATERIAAL

• Spelregels (Nederlands, Engels, Frans, Duits)
• Spelbord ( 6 gildehuizen: brouwers, bakkers, schoenmakers, drukkers, kleermakers en hoedenmakers)
• 66 handwerkers (11 per gilde)
• 26 burgers
• 72 houten handelswaren (12 per gilde)
• 28 schilden (4 per gilde en 4 prestigeschilden)
• Talers (geld in de waarden 1, 3, 5 en 10)
• 40 houten agenten (8 per speler)
• 5 houten speelvolgordeblokjes (1 per speler, deze worden op het einde ook gebruikt voor de puntentelling)
• 30 actiekaarten (voor elke speler 1 per gilde)
• 5 passchijven (1 per speler)
• 5 kluizen (1 per speler)

Het spelmateriaal is van goede kwaliteit, grote handelbare houten onderdelen en stevig karton. Het opbergen is echter een ander verhaal. In de doos zijn twee grote opbergvakken voorzien, één grote en één kleine plastiekzak. Gezien het vele spelmateriaal raakt alles bij het verplaatsen van de doos door elkaar. Voor je het spel kan spelen, moet je dus alles sorteren en eigenlijk sorteer ik liever na een spel dan voor ik er aan begin. Als dat bij jou ook zo is, dan zorg je beter voor extra zakjes of doosjes.

SPELBESPREKING

Inleiding

Iedere speler speelt de rol van ambitieuze koopman die invloed wil krijgen in het stadsbestuur van Norenberc. Om dit te verwezenlijken moeten de koopmannen invloed krijgen bij de verschillende gilden en met de juiste burgers omgaan (ook al zijn ze van bedenkelijk allooi).

Voorbereiding

• Neem de nodige gilden en plaats die in het midden van de tafel in oplopende volgorde, één gilde meer dan het aantal spelers startend met het laagste nummer. Voor vier spelers heb je dus gilde één tot en met vijf nodig.
  Gildehuis nummer 6 (alleen voor 5 spelers)
  
• Leg alle handelswaren in de magazijnen van de gilden.
• Leg de gildenschilden op de betreffende gilden.
  
• Iedere speler kiest een kleur en krijgt de kluis, vier agenten, de actiekaarten en het speelvolgordeblokje in die kleur. De actiekaarten van gilden die niet meespelen, kunnen terug in de doos.
• De overige agenten, de talers en de prestigeschilden komen in een algemene voorraad naast het spelbord.
• De handwerkers worden per gilde door elkaar geschud. Op de werkplaats van elke gilde (onderste deel van een gildehuis) worden nu de toekomstige gildemeesters gelegd. Één per venster behalve in het laatste (hoogste) venster, daar komen er twee.
• De overgebleven handwerkers (6 per gilde) en vier burgers per speler worden nu door elkaar geschud, dit vormt de gastenstapel. In elke gilde komen nu drie gasten in de gastenverblijven (bovenste deel van het gildehuis), het meest linkse venster blijft vrij.
• Iedere speler krijgt 25 taler en één handelswaar van elke gilde.
• Plaats de speelvolgordeblokjes in een willekeurige volgorde op het speelvolgordespoor links op de brouwersgilde.
• Bepaal de prestigegilde voor de eerste ronde. Dit is de gilde met de meest waardevolle gildemeester (cijfer rechts onderaan). Bij gelijke waarde de gilde met het laagste nummer.

Spelverloop

Het spel wordt gespeeld over 4 rondes. Elke ronde bestaat uit 1 of meerdere beurten die elk uit 3 fases bestaan. Op het einde van een ronde wordt alles klaargezet voor een volgende ronde of voor het einde van het spel.

Verloop van een beurt

Fase 1: Planfase

Deze fase kan zowel simultaan als om beurt gespeeld worden. Elke speler legt de actiekaarten van de gilden waar hij de volgende fase een actie wil uitvoeren gedekt voor zich neer. Dit kunnen niet meer gilden zijn dan het aantal resterende agenten van een speler. De overige actiekaarten legt hij onder zijn pasfiche. Het pasfiche komt met de paszijde naar boven als een speler besluit om zijn overige agenten niet meer in te zetten in volgende beurten of als al zijn agenten ingezet zijn.
Met de actiekaarten kies je het gilde waar je een actie wilt uitvoeren.

Fase 2: Actiefase

De gilden worden op volgorde, te beginnen met de brouwers (gilde nr1) afgehandeld. Alle spelers die een actie hebben gepland bij een aangeroepen gilde voeren die in volgorde van het speelvolgordespoor uit. Dan wordt er overgeschakeld naar de volgende gilde. Elke actie verloopt via hetzelfde ritueel: actiekaart omdraaien, er een agent op zetten, actie uitvoeren, de agent op het dak van het betreffende gilde plaatsen. Er zijn vier mogelijke acties:

• Handelswaren kopen: maximaal drie handelswaren uit het magazijn van de betreffende gilde. De prijs per handelswaar is gelijk aan de waarde van de huidige gildemeester.
• Handelswaren verkopen: enkel handelswaren van de betreffende gilde. Ook hier wordt de prijs bepaald door de waarde van de huidige gildemeester.
• Gasten in dienst nemen: één van de gasten boven in het gilde in dienst nemen. De prijs (in handelswaren) die er onder staat in het magazijn van het gilde leggen. Eventueel de speelvolgorde aanpassen. Evenveel talers uit de voorraad nemen als er agenten op het dak van het gilde staan. In dienst genomen burgers kunnen zowel onmiddellijk, na een ronde of op het einde van het spel effect hebben, voor de juiste behandeling verwijs ik je graag door naar de handleiding.
  Gewone gasten leveren punten op voor de overeenkomstige gilde.
  
  Burgers hebben speciale eigenschappen die gebruikt mogen worden.
  
• Niets doen: je doet dus niets. Maar plaatst op het einde van je actie wel je agent op het dak van het gilde.

Fase 3: Einde van een beurt

Als er nog spelers zijn waarvan de pasfiche niet met de paszijde naar boven ligt, volgt nu een nieuwe beurt, te beginnen met fase 1. Spelers waarvan de paszijde naar boven ligt, nemen niet meer deel aan volgende beurten in dezelfde ronde. Als de paszijde van alle spelers naar boven ligt, eindigt de ronde.

Einde van een ronde

Aan het einde van een ronde volgt een stappenplan dat leid naar een nieuwe ronde of naar de puntentelling.

Stap1: De gildemeesters kiezen hun favoriet

Per gilde wordt gekeken wie er de meeste goederen van bezit. Bij gelijkstand kijk je eerst wie het meeste talers heeft, is ook dat gelijk, dan telt de volgorde op het volgordespoor. De winnende speler ontvangt de gildemeester, het schild (eventueel ook een prestigeschild) van het betreffende gilde. Hij moet één handelswaar van die gilde terugleggen in het magazijn. Indien niemand handelswaren van een gilde bezit, kan ook niemand iets ontvangen van die gilde, de gildemeester en schild(en) gaan dan uit het spel.

Stap2: de agenten komen terug

Iedereen neemt zijn agenten terug.

Stap3: inkomsten

Iedereen ontvangt 3 Taler en eventuele extra’s van burgers. Als dit het einde is van de vierde ronde (alle gildemeesters zijn weg) volgt nu de puntentelling.

Stap4: de pasfiches terugdraaien

De pasfiches worden gedraaid zodat de paszijde terug onderaan ligt

Stap5: nieuwe gildemeesters nemen hun plaats in.

Alle gildemeesters schuiven een kamer naar rechts door.

Stap6: gastenverblijven aanvullen

De gasten in de meest linkse gastenkamer (de goedkoopste) verlaten de gilden. Alle resterende gasten schuiven door naar links (worden goedkoper). De lege kamers worden aangevuld met nieuwe gasten uit de voorraad.

Stap7: bepaal de nieuwe prestigegilde

Het gilde met de gildemeester met de hoogste waarde ontvangt een prestigeschild. Bij gelijkstand, de gilde met het laagste nummer. het gilde dat in de vorige ronde een prestigeschild had kan geen prestigeschild krijgen. Start nu een nieuwe ronde.

De winnaar

Puntentelling

Op de achterzijde van de schatkisten staat een scorespoor, iedereen neemt zijn speelvolgordeblokje en plaatst dit op de nul van het scorespoor op zijn schatkist. Let er op dat het spoor doorloopt en niet van links naar rechts gaat op elke lijn (wij waren mis de eerste keer).

Nu telt men als volgt de punten:

• Burgers die punten opleveren op het einde van het spel.
• Per gilde krijgt degene met de hoogste totaalwaarde aan handwerkers van die gilde 5 punten, de tweede 3 punten en de derde 1 punt. Er zijn nog een aantal regeltjes voor gelijkstanden of ontbrekende plaatsen en die staan allemaal in de handleiding.
• Voor elke gilde waar de totaalwaarde van je handwerkers hoger is dan 30 krijg je 2 punten (wat belachelijk weinig is).
• Heb je van elke gilde minstens 1 handwerker, dan krijg je 5 punten.
• Degene met het meeste geld krijgt 5 punten, bij gelijkstand krijgt elke betrokken speler 2 punten.
• Tenslotte krijg je nog punten voor het aantal verschillende schilden in je bezit, daarbij geldt elk prestigeschild als een uniek schild.
  

  Aantal schilden	Punten
  -3	0
  3	2
  4	5
  5	9
  6	14
  7+	20

Wie de meeste punten behaalt, wint het spel. Ook hier zijn nog een aantal criteria voorzien om met een gelijkstand om te gaan. Deze hebben wij echter nog niet nodig gehad.

SPELBEOORDELING

Na de eerste ronde vind je wel je weg bij dit spelletje waar alles vrij logisch in elkaar steekt en de nodige gegevens op het spelbord te zien zijn. Liefde op het eerste gezicht kan ik het echter niet noemen. De eerste keren dat het zijn doos verliet, had ik het gevoel van ‘dit heeft wel iets maar het loopt zo stroef’. En dan, de oplossing, benoem een spelleider. Deze spelleider checkt tijdens fase 1 van een beurt of iedereen zijn keuze gemaakt heeft en start dan met de aankondiging van fase 2, hij laat tijdens die fase de gilden aan de beurt komen en zorgt zo voor een vlot verloop. Hetzelfde doet hij bij de overgang naar een volgende ronde waar hij netjes de stappen overloopt. Het geleuter met de pasfiches laat je achterwege (is wat Fabrice betreft, de meest overbodige fiche ooit. Zet agenten op jouw actiekaarten en iedereen weet hoeveel acties je wilt uitvoeren). Op deze manier loopt het spel een stuk sneller en leuker. Het willekeurig trekken van de gasten en de gildemeesters zorgt voor behoorlijk wat verschillende startopstellingen die er op hun beurt voor zorgen dat elk spel anders is.
Tijdens de planfase kan je meerdere agenten per beurt inzetten wat een voordeel is. Je kan dan wel maar 1 actie per gilde uitvoeren, wat een nadeel is. Als je bijvoorbeeld 3 acties in het eerste gilde wilt uitvoeren, heb je daar al 3 beurten voor nodig. De kans is groot dat al het lekkers tegen die tijd door collega’s is verorberd.
Er zijn verschillende wegen naar de overwinning wat het spel spannend maakt. Zorg er wel voor dat je niet meer dan 1 schild minder hebt dan je beste tegenstander, door de hoge waardering van de schilden wordt het anders moeilijk om de kloof te overbruggen. Een totaalwaarde van meer dan 30 aan handwerkers in 1 gilde heb ik ook nog niet gezien en die 2 punten (als troost voor de nederlaag, want die heb je op zak als je je concentreert op één soort handwerkers) lijken wel honing aan de strop. Tijdens het spel kan je ook extra agenten verkrijgen, elke agent staat voor een actie, dus extra acties. Waar het in veel spelletjes degene met de meeste acties is die wint, kan dit hier even tegenvallen. In de spelletjes die ik tot nu heb gespeeld waren er al overwinningen voor die met de minste agenten, die met de meeste agenten en alles daartussen. In elk geval is de liefde voor dit spel gaandeweg gegroeid, wat blijk geeft van voldoende diepgang en geuit wordt in een meer dan behoorlijke score. Hopelijk leven we nog lang en gelukkig!

P.S. Op de site van de uitgever kan je een samenvatting downloaden van de puntentelling. Als je elke speler van zo’n samenvatting voorziet, vermijd je dat er constant gevraagd wordt hoe de puntentelling weer in elkaar steekt.

Bonus: extra burgers.