SPELMATERIAAL

De doos biedt onderdak aan

• 1 spelbord met 3 wijzers
• 23 houten huizen
• 5 markeertegels (1 per spoorwegmaatschappij)
• 2O aandelen (3 rood, 4 blauw, 5 groen, 6 geel en 2 zwart)
• 140 biljetten
• 103 locomotieven (20 rood, 24 groen, 11 zwart, 22 blauw, 26 geel)
• 5 scorestenen (1 per spoorwegmaatschappij)
• 4 spoorwegbordjes

SPELBESPREKING

Inleiding

Je bezit aardig wat geld en koopt aandelen van verschillende spoorwegmaatschappijen. Als aandeelhouder bepaal je mee wat er met de maatschappij gebeurt. Dit alles om nog rijker te worden. Wie investeert het slimst en benut het best de mogelijkheden van een spoorwegmaatschappij.

Voorbereiding

Het spelbord wordt in het midden op tafel gelegd. Op de startvelden wordt een locomotief van de overeenkomstige maatschappij geplaatst. De overgebleven locomotieven en de aandelen worden op de spoorwegbordjes gelegd. De zwarte locomotieven en aandelen worden nog even opzij gelegd.
De scorepionnen van de maatschappijen worden op het overeenkomstige vak van het scorespoor geplaatst.
3 huizen worden op het industriespoor gezet.
120 miljoen dollar wordt gelijkmatig onder de spelers verdeeld.

Spelverloop

Voorronde.

Voor het eigenlijke spel begint, wordt van elke maatschappij één aandeel geveild. De volgorde daarbij is rood, blauw, geel en groen. Het startbod moet minstens gelijk zijn aan de waarde van het aandeel. Dit is respectievelijk 7, 6, 5, en 8 miljoen dollar. De aandelen worden per opbod verkocht.

Een spelronde.

Als een speler aan de beurt is kiest hij één van de drie mogelijke acties. De wijzer van deze actie wordt één veld naar rechts gedraaid. Daarna mag de speler de actie uitvoeren of passen. Staat de wijzer op rood, dan mag die actie niet meer gekozen worden.
Mogelijke acties: veilen, treinen plaatsen en ontwikkelen.

Veilen van een aandeel.

Kies een aandeel en plaats een startbod. Dit moet minstens gelijk zijn aan de waarde van het aandeel. (Het inkomen van de maatschappij/ het aantal verkochte aandelen inclusief het aangeboden aandeel). Het aandeel wordt per opbod verkocht.
Het geboden geld komt op het betreffende spoorwegbord te liggen.
Enkele aandelen.

Spoorwegnet uitbreiden.

Plaats maximum 3 locomotieven van een spoorwegmaatschappij op het spelbord. Je moet een aandeel van die maatschappij bezitten om dit te mogen doen. Alle velden van een spoorwegnet moeten met het startveld verbonden zijn.
Op bos – en bergvelden mag slechts één locomotief staan. Op andere velden mogen locomotieven van meerdere maatschappijen staan. De kosten voor het plaatsen van een locomotief staan op het spelbord aangegeven en worden betaald met het geld van de spoorwegmaatschappij. (= het geld op het spoorwegbord)
De kosten van een veld verdubbelen, verdrievoudigen of verviervoudigen als daar al 1 respectievelijk 2 of 3 treinen staan.
Door bepaalde velden en industriesteden met de spoorwegmaatschappij te verbinden, stijgt de waarde van die maatschappij. Pas dit aan met de scoresteen.
Het kost 3 miljoen om een trein in Chicago te plaatsen. De waarde van de maatschappij stijgt dan met 7 miljoen.

Een speelveld ontwikkelen

Elk veld waar reeds een locomotief staat kan ontwikkeld worden. Plaats een huis op dit veld. Het inkomen van de aanwezige maatschappijen stijgt direct. De ontwikkeling van een industriestad wordt bijgehouden op het industriespoor. Het inkomen van een maatschappij stijgt zoals aangeduid op dit spoor. Als je een bosveld ontwikkeld, krijgt de aanwezige maatschappij 2 miljoen dollar.
De getallen in de huisjes geven aan hoeveel de waarde van de maatschappij stijgt als je daar een huis zet.

Geld verdienen.

Als in het begin van een beurt 2 wijzers op rood staan, ontvangen de spelers per aandeel geld. De waarde van het aandeel is gelijk aan de waarde van de spoorwegmaatschappij/ het aantal verkochte aandelen.
Na de uitkering worden alle wijzers teruggedraaid en wordt het huis van Detroit op het industriespoor 1 veld verder geplaatst. Het inkomen van de aanwezige maatschappijen verhoogt met 1.
Het industriespoor, De waarde Pittsburgh stijgt het snelst als je de stad ontwikkeld.

Chicago.

Als je Chicago met een spoorwegmaatschappij verbindt, stijgt het inkomen van die maatschappij direct met 7. Bovendien worden de aandeelhouders van die maatschappij op dit moment één keer extra uitbetaald.
De eerste keer dat dit gebeurt wordt een zwarte locomotief op het zwarte startveld geplaatst. Het eerste zwarte aandeel wordt geveild. Vanaf dat ogenblik kan ook met de zwarte maatschappij gespeeld worden.

De winnaar

Het spel eindigt in één van de gevallen waarbij;

• Minstens 3 maatschappijen geen locomotieven of aandelen meer hebben.
• Er minder dan 4 huizen in de algemene voorraad liggen.
• Het inkomen van Detroit 8 is.

Er wordt verder gespeeld tot de volgende dividend fase, de aandelen worden nog een keer uitbetaald. De rijkste speler wint.

SPELBEOORDELING

In de Nederlandse vertaling van dit spel staat een kemel van jewelste. Er staat de spelers krijgen 12O miljoen dollar en daarbovenop nog eens 60 (2 spelers), 40 (3 spelers), 30 (4 spelers) of 25 (5 spelers) miljoen dollar. Chicago Express heb ik 3 maal op deze manier gespeeld en telkens konden wij ons niet van de indruk ontdoen dat het teveel aan startgeld het spel volledig om zeep hielp. Een attente spellenclupper (merci Bram) wees ons erop dat de vertaling op de site van Queen spreekt over 12O miljoen dollar dat gelijkmatig onder de spelers verdeeld wordt. Het komt er dus op neer dat wij telkens met 120 miljoen dollar teveel aan het spel begonnen.
Het spel werd dus van een vroege dood gered.
Als je de juiste spelregels toepast, en dat is natuurlijk de bedoeling, heeft Chicago Express heel wat meer in zijn mars. Leuk aan dit spel is dat de spelers niet met een vaste kleur spelen. Samen aan een maatschappij bouwen is één mogelijkheid, een maatschappij bewust dwarsbomen een andere. Als je minder aandelen bezit dan je medespelers kun je er voor zorgen dat die maatschappij Chicago niet bereikt of je kunt het geld van die maatschappij opgebruiken door dure treintjes te plaatsen. Vergeet wel niet dat je zelf ook nog moet scoren. Het aantal treintjes en aandelen van de maatschappijen verschillen en dat moet je goed in het oog houden. Het zou doodzonde zijn dat je net één treintje mist om Chicago te bereiken. Het systeem met de wijzers werkt prima en biedt enkele extra mogelijkheden. Als je veel aandelen bezit, kan je een ronde sneller doen eindigen waardoor je weer geld schept. Als je veel geld bezit, hoef je niet direct aandelen te veilen. Wacht tot een ander dat doet en sla toe. Op die manier verlies je zelf geen actie.
Door dit systeem kan het echter ook gebeuren dat spelers zonder winstkansen het spel wat verpesten. Er zijn namelijk ook heel wat destructieve mogelijkheden. Spelers kunnen roet in het eten gooien zonder er zelf voordeel bij te halen en dat kan op de zenuwen werken. Speel je dit spel met het juiste publiek, dan staat het garant voor een dik uur spelplezier.
Laat dit spel in de kast staan als je slechts met 2 aan de speltafel zit.