SPELMATERIAAL

De speldoos bevat:

• 15 actieschijven (3 per speler),
• 20 zwarte bonusschijven,
• 75 uitvindingsmarkers (15 per speler),
• 5 patentmarkers (1 per speler),
• 1 pion per speler,
• 27 uitvingdingen (kaarten),
• 12 startuitvindingen (kaarten),
• 29 fabrieken (kaarten),
• 40 munten,
• 1 zwarte rondeteller,
• 1 startspelerpion,
• 124 houten blokjes (gereedschap, techniek, metaal,steenkool, hout, ontwikkeling),
• een spelbord
• en de spelregels in het Nederlands, Duits, Engels en Frans.

SPELBESPREKING

Inleiding

De spelers ontdekken en investeren in nieuwe uitvindingen. Daarvoor bouwen ze fabrieken, kopen ze grondstoffen of ruilen ze goederen op de markt. Een uitvinding kan je natuurlijk patenteren om er de vruchten van te plukken. Wie naast een primeur grijpt, kan zich op de namaak storten.

Voorbereiding

Het spelbord wordt in het midden van de tafel gelegd. Plaats telkens 3 overeenkomstige goederen in de schepen en de loodsen.
Schud de startuitvindingen en leg er 7 open op het spelbord. Schud de fabrieken en leg er 5 open op het spelbord. Sorteer de uitvindingen op soort en leg ze open naast het spelbord.
Elke speler krijgt 2 munten, 3 steenkool, 1 hout, 1 metaal, 1 techniek, 1 ontwikkeling, 1 gereedschap en alle spelmateriaal (ook een fabriek) in zijn kleur. (Afhankelijk van het aantal spelers 2 of 3 actieschijven en 1 tot 5 bonusschijven.)
Zet de rondeteller op veld 1 van het rondespoor.
Geef de startspelerpion aan de startspeler.
Enkele startuitvindingen.

Spelverloop

Er worden afhankelijk van het aantal spelers 8, 9 of 10 ronden gespeeld. Een ronde start met het plaatsen van actieschijven. Daarna worden de actieschijven teruggenomen en kan de bijhorende actie uitgevoerd worden.
Het spelbord

Actieschijven plaatsen.

Om beurt plaatsen de spelers 1 actieschijf op het spelbord. Er zijn 6 actievelden waar telkens plaats is voor maximum twee actieschijven. Een speler mag per actieveld maximum 1 actieschijf plaatsen. De 6 actievelden staan (als vanzelfsprekend) voor 6 verschillende acties.

• Fabrieken bouwen: bouw maximaal 3 fabrieken. De kosten van de fabrieken staan onderaan, de opbrengst aan de bovenkant. Voor 3 hout koop je een fabriek dat 1 ontwikkelingsblokje oplevert bijvoorbeeld.
  
• Produceren: alle eigen fabrieken produceren grondstoffen. De andere spelers ontvangen dus niks als je deze actie kiest.
• Ruilen: neem een ontwikkelingblokje of voer maximaal 5 handelingen uit op de markt. De markt bestaat uit 3 velden, ieder veld mag maximum 3 keer gebruikt worden. Op hert eerste veld kan goud voor ontwikkelingsblokjes geruild worden of omgekeerd. Het tweede veld zet goud of ontwikkelingsblokjes om in punten. Het derde veld is handig als je interesse hebt in bonusschijven of grondstoffen naar keuze.
• Uitvindingen en patenten: ontwikkel één van de afgebeelde uitvindingen door het gevraagde aantal ontwikkelingsblokjes af te geven of leg een patent vast. Tijdens één beurt mag een speler maximum 7 blokjes inzetten om uitvindingen te ontwikkelen. Van elke uitvinding is er de basis – en de meer ontwikkelde versie. Je kan de ontwikkelde versie alleen uitvinden als de basisversie reeds in handel is. Uitvindingen leveren punten op, zet een marker op de uitvinding om aan te geven dat je ze uitgevonden hebt. Leg de drie bijhorende uitvindingen bij de uitvindingen die reeds in het spel zijn.
  Om patenten vast te leggen, moet je munten afgeven. Zet je patentmarker vooruit op het patentspoor en zet een marker op het patentveld van de uitvinding waarop je een patent wilt. Het is logisch dat je de uitvinding zelf moet ontwikkeld hebben. Patenten leveren ook punten op.
• Uitvindingen produceren: koop maximaal 3 uitvindingen. Leg ze op de aflegstapel en ontvang de opbrengst. Van elke uitvinding zijn er 3 kaarten. Eén daarvan toont een namaakproduct. Het is niet toegestaan een namaakproduct van een eigen ontwikkelde uitvinding te produceren. Als je een uitvinding van een andere speler produceert, ontvangt deze speler opbrengsten. Patenten zorgen ervoor dat je ook opbrengsten van namaakproducten incasseert.
  Uitvinding ‘kassa’ met onderaan de kostprijs en bovenaan de opbrengst. De kaart waarbij de kosten met een vraagteken worden aangegeven is namaak.
  
  De verschillende soorten uitvindingen.
  

Actieschijven terugnemen.

Om beurt nemen de spelers 1 actieschijf van het spelbord en voeren ze de bijhorende actie uit. Het is niet verplicht om de actieschijf die je als eerste hebt geplaatst, ook als eerste terug te nemen. Als een actie je weinig zinvol lijkt, mag je ook passen. Punten worden met een scorepion bijgehouden. Als je daarbij op een vak met een beloning terechtkomt, mag je deze beloning uit de algemene voorraad nemen.
Na het uitvoeren van de actie kan een zwarte bonusschijf ingezet worden. Daarmee kan je

• Eén uitvinding produceren,
• de opbrengst van 1 fabriek ontvangen,
• de lading van 1 loods of schip kopen,
• 1 handeling op de markt verrichten,
• 1 patent vastleggen,
• 1 fabriek kopen.

Een ronde eindigt nadat alle acties zijn uitgevoerd. Startuitvindingen die nog op het spelbord liggen worden uit het spel genomen. Nieuwe uitvindingen worden in het spel gebracht. Het aanbod uitvindingen en fabrieken wordt aangevuld. Loodsen en schepen worden eveneens aangevuld. (3 blokjes als ze leeg zijn, 1 als dit niet het geval is)
De rondeteller wordt 1 vak vooruit geplaatst en de startspelerpion wordt links doorgegeven.

De winnaar

Na de achtste (4 spelers), negende (3 spelers) of tiende (5 spelers) ronde eindigt het spel. Elke speler mag nog één keer van de markt gebruik maken. De spelers die het meest geïnvesteerd hebben in patenten, ontwikkelingen en productie ontvangen 5 bonuspunten. De speler met de hoogste score wint.

SPELBEOORDELING

Workerplacement, we worden er mee rond de oren geslagen de laatste jaren. Variëren op thema en hier en daar iets origineel toevoegen is de boodschap. Het thema spreekt mij, in tegenstelling tot de afbeelding op de doos, wel aan. Ook merk ik hier en daar wat aanpassingen maar van een origineel spel durf ik niet te spreken. Het spelbord vind ik heel mooi en dat kan eigenlijk van alle spelelementen gezegd worden. Wel vind ik dat het onderscheid tussen de witte en de houten blokjes niet echt duidelijk is. Hetzelfde geldt voor de blauwe actieschijven en de zwarte bonusschijven.
Als je Era of Inventions speelt, heb je niet de indruk dat je uit de startblokken schiet. Er zijn weinig acties en van alles heerst er schaarste. Doordacht opbouwen is heel belangrijk zodat je na een ronde of 4 toch wat mogelijkheden hebt. Op elke actieveld is slechts plaats voor 2 actieschijven. De speler die laatst aan de beurt komt, moet wat flexibel zijn want de beste plaatsen zijn gegarandeerd verkocht. Een leuke twist is dat spelers zelf kiezen welke actie ze eerst uitvoeren. Het lijkt onbelangrijk, maar soms kan je het spel verliezen omdat een speler net die actie uitvoert die je zelf gepland had. In die zin is de kracht van de bonusschijven niet te onderschatten.
Het mechanisme met de uitvindingen en de extra kaarten, de gevorderde uitvindingen, de vervalsingen en de patenten werkt prima. Toch ben ik nog niet overtuigd. Twee acties per beurt is wat weinig en dat kan ook over het aantal actievelden gezegd worden. Vooral in een spel met 4 en 5 spelers, is de laatste speler sterk in het nadeel. Dit wordt met de uitbreiding ‘Het Gouden Doel’ voor een deel gecompenseerd. Zet de gouden pion (of eender wat) op vak 5 van het scorespoor. De speler die als eerste dit vak bereikt, krijgt direct een gouden munt. De speler(s) die op dit moment het laatst staat, krijgt een blokje naar keuze.
De spelregels lezen niet echt vlot en dat is jammer want eigenlijk is dit niet zo’n moeilijk spel.