SPELMATERIAAL

De speldoos bevat:

• 9 kamers van Palais Royal,
• 33 goudstukken (waarden 1 en 3),
• 42 edelenfiches,
• 36 privilege-kaarten,
• 100 dienaren (25 per kleur),
• 4 samenvattingen,
• 1spelbord (het kasteelpark),
• de spelregels in het Duits.

SPELBESPREKING

Inleiding

De edelen kuieren gezellig rond in het kasteelpark. Als de spelers er in slagen de gunsten van de edelen voor zich te winnen levert dit heel wat voordelen op. De dienaren van de spelers doen er dan ook alles aan om in de smaak te vallen.

Voorbereiding

Het kasteelpark wordt op tafel gelegd.
De edelenfiches worden gedekt geschud en 36 ervan worden open op het kasteelpark gelegd.
De 9 kamers van het kasteel worden in een vierkant van 3 op 3 onder het park gelegd.
De privilege-kaarten worden geschud en vormen een gedekte stapel naast het spelbord.
Het goud wordt naast het spelbord gelegd.
Elke speler ontvangt 18 dienaren en 0, 1, 2, of 3 goud. (speler 1, 2, 3 en 4). De rest van de dienaren wordt in de algemene voorraad gelegd.
Elke speler plaatst 3 dienaren op het trappenhuis en 2 dienaren in het erehof.
Elke speler, begin met de startspeler, plaatst nu nog 5 dienaren in de kamers van zijn keuze.

Spelverloop

Om beurt voeren de spelers een volledige actie uit. Dit gaat door tot het einde van het spel. Als je aan de beurt bent, mag je meerdere acties uitvoeren. Je moet wel de volgorde van de acties respecteren.

De acties.

1. Erehof: voor elke dienaar in het erehof mag je 1 dienaar op het hek plaatsen. Bezit je voor de actie het meeste dienaren op het erehof, dan mag je 1 extra dienaar op het hek plaatsen. Dit is de meerderheidsbonus. Dienaren worden via de poort in het kasteel gebracht. Als je geen dienaren meer in voorraad hebt, mag je dienaren uit andere kamers op de poort zetten.
2. Trappenhuis: voor elke dienaar in het trappenhuis ontvangt de speler één beweginspunt. Deze punten heb je nodig om dienaren in het kasteel te bewegen. Je mag de bewegingspunten verdelen naar eigen inzicht en vermogen. Met 1 beweginspunt mag je naar een aangrenzende (horizontaal, verticaal) kamer stappen. De meerderheidsbonus levert 1 extra stap op.
3. a) Muntslagerij: 1 goud voor elke dienaar, meerderheidsbonus = 1 extra goudstuk.
   b) Kabinet van de Koning en Madame de Pompadour: het aantal dienaren hier bepaalt hoeveel zegels je ter beschikking hebt voor het aantrekken van edelen uit de kasteeltuin. Als je de meerderheid bezit, mag je een extra dienaar uit je voorraad op de betreffende kamer plaatsen. De Koning levert blauwe zegels op, Madame de Pompadour paarse.
   c) Bureau: voor elke dienaar die in het bureau staat, mag je eenmaal actie vier uitvoeren. Er is geen meerderheidsbonus.
4. Edelen aannemen: elke edelenfiche geeft aan wat het kost om de edele aan te trekken. Als een speler een edele wilt aanwerven, moet hij de benodigde goudstukken en zegels inleveren. Zegels zijn niet fysiek aanwezig, voor elke zegel moet je een dienaar uit de betreffende kamer (Koning of Madame) nemen. Je mag meerdere edelen aantrekken. Vergeet echter niet dat je voor elke edele ook een figuur uit het bureau moet weghalen.
   Voor elk vrij veld (horizontaal, verticaal en diagonaal) dat aan een edele grenst, worden de kosten met 1 goud verminderd. Als je een edele van de rand van het kasteelpark aantrekt, moet je een dienaar in de plaats zetten. Deze leveren aan het einde van het spel eventueel punten op.
   Edelen die alleen punten opleveren, worden gedekt voor de spelers gelegd. Edelen die ook voordelen opleveren, worden open voor de spelers gelegd.
5. De achteringang: trek evenveel kaarten als het aantal dienaren op de achteringang. Voor elke kaart die je wilt houden, moet je een dienaar wegnemen. Deze kaarten leveren privileges op. Om een kaart te spelen moet je de kosten ervan betalen.

Kardinaal: deze extra kamer lost gelijkstanden op. Bij een gelijkstand wint de speler die hier het meest dienaren bezit de meerderheidsbonus.
De 9 kamers van het kasteel.

Enkele edelen.

Fiche 1: Deze edele kost 2 goudstukken, 3 paarse en 1 blauw zegel. De fiche levert aan het eind van het spel 3 punten op. Als extra actie mag de speler die deze fiche bezit 1 extra dienaar bij Madame de Pompadour zetten na de vaststelling van de meerderheden.
Fiche 2: de speler mag zijn dienaar ook diagonaal bewegen.
Fiche 3: zet elke ronde 2 extra dienaren op de poort.
Fiche 4: elke ronde 2 extra bewegingspunten.
Fiche 5: ontvang 1 extra dienaar uit de algemene voorraad.
Fiche 6 levert geen extra voordelen op, wel veel punten.
Fiche 7: als je minstens 1 dienaar op de achteringang bezit, mag je 3 kaarten extra trekken.
Fiche 8: ontvang 3 extra dienaren uit de algemene voorraad.
Fiche 9: elke ronde 2 extra goudstukken.
Fiche 10: zet 1 extra dienaar bij de Koning na de vaststelling van de meerderheden.

Enkele privilegekaarten.

Kaart 1 kost 4 goudstukken en levert 4 punten op. De kostprijs staat dus altijd links bovenaan.
kaart 2: 2 extra dienaren voor de poort en 6 extra bewegingspunten.
kaart 3: 9 extra bewegingspunten.
kaart 4: 2 punten.
Kaart 5: 4 goudstukken.
Kaart 6: ontvang in elke kamer waar je dienaren bezit de meerderheidsbonus. Na gebruik moet deze kaart afgelegd worden.
Kaart 7: ontvang bij het aanwerven van edelen 2 gelijke of 2 verschillende zegels.
Kaart 8: plaats naar eigen keuze een aantal dienaren voor de poort.

De winnaar

Als de startspeler aan de beurt is en er zich 12 of minder edelen in het kasteelpark bevinden, eindigt het spel na die ronde. Tel de punten voor verzamelde edelen en gespeelde privilegekaarten op. Elke niet gespeelde privilegekaart levert 1 punt op. Tenslotte worden de punten voor de dienaren op de rand van het kasteelpark berekend. Alleen de speler met het meeste dienaren en de speler met op één na meeste dienaren per rij verdienen extra punten.
De speler met de hoogste score wint het spel.

SPELBEOORDELING

Palais Royal biedt een combinatie van bestaande spelmechanismen als het plaatsen van arbeiders (dienaren), het behalen van meerderheden en het kiezen tussen punten, goud of extra voordelen. Dat je dit niet in één minuutje doet is vrij logisch. Als je aan de beurt bent, denk je best wat na over de verschillende mogelijkheden. Je kan dit moeilijk op voorhand doen omdat de plaats van de dienaren van de andere spelers heel belangrijk is. Het meest gehoorde negatieve oordeel over Palais Royal is dan ook dat de wachttijd tussen 2 beurten veel te lang is. Ik kan niet ontkennen dat sommige spelers inderdaad nogal lang over een beurt doen, maar Palais Royal biedt zoveel meer dan alleen maar lange wachttijden dat ik met plezier dit spel op tafel leg. Bovendien valt de wachttijd met 2 of 3 spelers vrij goed mee. Als je je op voorhand wat concentreert op de edelen die je graag zou aantrekken, is het meestal vrij duidelijk wat voor jou de beste zet is. Een groot voordeel in Palais Royal is dat je binnen jouw beurt goud en zegels verzamelt en kan uitgeven. Je hoeft er dus niet mee in te zitten dat andere spelers met jouw grondstoffen weglopen. Hoewel heel wat spelers die vorm van interactie missen, vind ik dit juist de sterkte van dit spel. Wat mij betreft, hoeft niet elk spel uit te puilen van de interactie. Palais Royal biedt heel wat mogelijkheden en strategieën waardoor de slimste speler over het algemeen ook wint. Het is dan ook goed dat dit niet voorkomen kan worden door een of andere nietsnut die het spel toch niet meer kan winnen.
Palais Royal is ook wat vormgeving betreft meer dan een middenmoter. Kaarten en fiches zijn niet alleen prachtig geïllustreerd, ze zijn ook duidelijk en functioneel.
Ik ben er van overtuigd dat iedereen die Palais Royal een kans geeft, zal ontdekken dat dit spel meer dan een middenmoter is. Laat je dus niet uit je lood slaan door de wat langere wachttijden bij een eerste kennismaking.