SPELMATERIAAL

De spellen van Uwe Rosenborg bevatten dikwijls heel wat spelmateriaal. Ora & Labora ontgoocheld wat dat betreft niet. Een opsomming van het spelmateriaal lijkt me wat onnozel. Onderstaande foto heeft de inhoud van de doos goed weer.

SPELBESPREKING

Inleiding

De spelers hebben ‘het licht’ gezien en leiden een vreedzaam bestaan als kloosterling. Natuurlijk is ook de meest toegewijde leerling van God niet bang om een centje bij te verdienen, wat land in te palmen, dorpjes uit te bouwen,…
Er wordt hard gewerkt onder het goedkeurend oog van de almachtige en iedereen is gelijk voor de wet, maar toch zal er maar eentje winnen!

Voorbereiding

Zoek het juiste boekje (waarop bovenaan voorbereiding staat, logisch toch?) en doe wat er gevraagd wordt.
Lees daarna ofwel de beschrijvende spelregels (veel afbeeldingen en vertellende toon) ofwel de uitgebreide spelregels (klassiek gestructureerd, om na te gaan of je het spel correct gespeeld hebt?).
Leg het boekje met Appendix 1, 2, 3 en 4 binnen handbereik en start het spel.

Spelverloop

Situatieschets

Elke speler start met een stukje land, 6 verschillende goederen en 3 geestelijken. In het midden van de tafel ligt het oogstwiel met daarop alle verkrijgbare goederen. Het oogstwiel geeft aan hoeveel goederen de spelers ontvangen als ze één van hun geestelijken aan het werk zetten. In het begin is de waarde van alle goederen 0, per ronde stijgt de waarde van de goederen. Na het produceren, is de waarde van het betreffende goed terug 0.
De algemende voorraad zit propvol fiches, die duiden de beschikbare goederen aan. Er liggen ook een aantal gebouwen open op tafel. Deze gebouwen kunnen de spelers bij de start van het spel kopen als ze over voldoende goederen beschikken.

Elke speler start met een boerderij, een kloosterstamhuis en een leemheuvel. Elk bosveld wordt met een boskaart bedekt, elk turfveld met een turfveld. Spelers moeten een actie spenderen om deze kaarten te verwijderen en bouwplaatsen vrij te maken.

Spelverloop

Er worden verschillende ronden gespeeld. Tijdens elke ronde voeren de spelers 1 actie uit. De startspeler voert op het eind van de ronde een extra actie uit. Na elke ronde wordt het oogstwiel een vak verder gedraaid. Elke ronde bestaat uit 5 fasen.

1. Spelers waarvan alle geestelijken aan het werk zijn, krijgen de geestelijken terug.
2. Het oogstwiel wordt gedraaid.
3. Als het oogstwiel het houten huisje dat op het oogstwiel staat verschuift, wordt het spel onderbroken voor een dorpfase.

• Verplaats het houten huisje op het oogstwiel naar de volgende letter.
• Elke speler mag 1 dorp bouwen (elke speler heeft een eigen voorraad dorpen!)

  Om een dorp te bouwen moet je altijd energie en voedsel afleggen. In de schilden staan de punten die het dorp op het einde van het spel oplevert.
  

• Elke speler krijgt een extra dorp, nieuwe gebouwen worden bij het aanbod gelegd.

• Zet een geestelijke op een gebouw en voor de actie van het gebouw uit.

  Enkele startgebouwen: de kosten staan in de linker bovenhoek. De actie die je met het gebouw kunt uitvoeren, staan onderaan de kaart. Het symbool in de rechterbovenhoek komt overeen met de gekozen spelvariatie (Frans of Iers).
  
  Dezelfde kaarten Franse kant.
  

• Betaal een andere speler om één van zijn geestelijken in te zetten op het gebouw van jouw keuze en voer de actie van dit gebouw uit.
• Hak hout of steek turf door een hout – of turfkaart van je landschap af te leggen. Het oogstwiel geeft aan hoeveel hout/turf je ontvangt.
  
• Bouw een gebouw. Je mag jouw prior (één van de geestelijken) onmiddellijk op het gebouw zetten en de actie ervan uitvoeren! Houd rekening met de bouwregels als je bouwt!

De winnaar

Het spel eindigt na 25 ronden. Daarbij is de laatste ronde een bonusronde waarin elke speler zijn prior op een gebouw naar keuze mag zetten. Daarna worden de scores geteld. Het bijgevoegd scoreboekje is daarbij een handig hulpmiddel.

• Voor elk dorp en elk gebouw dat horizontaal en verticaal aan dat dorp grenst, krijg je een totaal aantal punten gelijk aan de som van de cijfers in de rode huisjes van de betrokken gebouwen.
• Tel alle punten van je gebouwen op (cijfers in de witte huisjes).
• Tel alle punten van je goederenfiches op.
• Maak de som van deze 3 resultaten.

SPELBEOORDELING

Ora & Labora komt na Agricola, Le Havre en Aan de Poorten van Loyang. Uwe Rosenborg moet wel fan zijn van tonnen spelmateriaal en planspellen die aardig wat tijd in beslag nemen. De vraag is natuurlijk of wij daar op zitten te wachten? Is Ora & Labora vernieuwend genoeg of teert deze auteur op de uitmelkertjes strategie? Dit spel kost immers 46€ hoewel het voor 99,9% uit karton en dik papier bestaat. Als ik er één van de vier moet kiezen, kies ik niet voor Ora & Labora maar voor Le Havre. Ik weet dat er weinig spelers mijn mening delen, maar ik heb nu eenmaal het voordeel dat ik de schrijver ben. Agricola is goed, maar mist wat overzicht. Aan de Poorten van Loyang vind ik gewoon saai. Le Havre vind ik super en Ora & Labora zit daar wat tussen.
De laatste telg van Uwe bevat heel wat spelmateriaal en 4 verschillende boekjes waarvan er tenminste één overbodig is. Toch is dit spel in de kern terug heel eenvoudig. Verzamel goederen, ruil ze voor gebouwen die waardevollere goederen produceren, ruil deze goederen voor punten of andere gebouwen, enz… Dit doe je door monniken in te zetten en te bouwen. Heel wat spelers krijgen hier al hoofdpijn van: ruilen om te ruilen en daarna nog eens te ruilen, het lijkt wat teveel van het goede maar dat is net waar echte planners hun lippen van aflikken. Zelf kan ik ook van dit soort opwaardering van goederen genieten, maar dan moet het overzicht groot zijn. Dat is wat ik het meeste mis in Ora & Labora. De gebouwkaarten zijn te klein, elke speler bouwt op zijn eigen bordje en er zijn na een tijdje zoveel gebouwen in het spel dat van overzicht geen sprake meer is. Ik kan in elk geval niet inschatten wie als winnaar uit de bus zal komen. De puntentelling, die heel uitgebreid is, versterkt dit effect. (Een score van meer dan 220 punten is normaal!)
Ora & Labora zit knap in elkaar maar mist overzicht. Het originele is er ook wat van af en de kostprijs is te hoog. Toch kan dit spel nog heel wat spelers bekoren.